Prawdopodobnie każdy słyszał o SUV-ie Pajero. Okazuje się, że nazwa pochodzi od małego dzikiego kota – Leopardus pajeros, znanego również jako kot pampasowy lub kot trawiasty. Jednak biolodzy wciąż nie są zgodni: niektóre źródła podają, że jest to podgatunek kota pampasowego (Leopardus colocolo), podczas gdy inne twierdzą, że to odrębny gatunek. Niewiele wiadomo o tym zwierzęciu – prowadzi bardzo skryty tryb życia, całkowicie niechętny do interakcji z ludźmi.
Kot pampasowy, zwany też kotem trawiastym, to małe zwierzę, nie większe od kota domowego. Zamieszkuje Amerykę Południową, głównie pampy – gęste, trawiaste, bezdrzewne stepy.
Dlatego też drugą nazwą tego kota jest kot trawiasty.
Można go jednak znaleźć również w wilgotnych lasach namorzynowych, wśród cierniowych krzewów i w terenach górskich na wysokościach do 5000 m n.p.m.
Łącznie wyróżnia się 7 podgatunków tego kota, różniących się od siebie umaszczeniem i cechami behawioralnymi.
To niezbyt duże zwierzę. Waży do 7 kg i mierzy 35 cm wysokości. Długość jego ciała może sięgać 80 cm, a ogon jest dość krótki – około 30 cm.
Umaszczenie waha się od czarnego, brązowego i czerwonego do srebrnego. Sierść jest gruba i gęsta, do 7 cm długości. Wzór, w zależności od gatunku, może być wyraźny lub praktycznie niewidoczny.
Oczy są bardzo duże, z owalnymi źrenicami, przystosowane do dobrego widzenia w ciemności.
Koty te są głównie nocne, ale w razie potrzeby mogą polować w ciągu dnia. Żyją i żerują samotnie, kontrolując terytorium o powierzchni do 50 kilometrów kwadratowych.
Łączą się w pary tylko w okresie godowym, po czym samica sama wychowuje potomstwo. Miot zazwyczaj składa się z jednego do trzech kociąt.
Pomimo krótkich nóg, dużych głów i pozornej niezdarności, koty pampasowe są doskonałymi myśliwymi. Długo czają się w ukryciu, tropiąc swoją ofiarę, a następnie atakują z prędkością błyskawicy.
Na spotkanie z człowiekiem kot reaguje mruczeniem, syczeniem i jeżeniem futra. Jeśli ostrzeżenie zostanie zignorowane, kot bez lęku atakuje, niezależnie od swojej siły czy wielkości. Samice wykazują się szczególną bezinteresownością, broniąc swoich młodych.
Ich podstawową dietę stanowią małe gryzonie, ale drapieżniki te żywią się również ptakami, jajami, jaszczurkami, a nawet owadami.
Dokładna długość ich życia na wolności nie jest znana, ale w niewoli dożywają 16 lat.
W ubiegłym stuleciu ten gatunek kota był aktywnie polowany ze względu na cenne futro, a jego futra były masowo eksportowane z kontynentu. Dopiero w 1987 roku uchwalono ustawę surowo ograniczającą handel futrem kotów pampasowych.
W Argentynie, Chile i Paragwaju gatunek ten jest objęty ochroną na poziomie krajowym, a polowania są zabronione. Rosnąca aktywność człowieka wypiera koty z ich naturalnego środowiska.
Koty pampasowe są z natury samotnicze, dlatego rzadko są trzymane w ogrodach zoologicznych lub w niewoli. W niewoli bywają wyjątkowo nerwowe i agresywne, a ich rozmnażanie jest bardzo rzadkie. Nawet w najlepszych warunkach niewoli, nie da się wychować kociaka pampasowego na kota czułego.
